Jacob’s Ladder sponge ( Stylotella aurantium) là một loài bọt biển thuộc bộ Demospongiae, được tìm thấy ở vùng nước ấm và nhiệt đới trên khắp thế giới. Loài này nổi bật với hình dạng độc đáo, thường được ví như một chiếc thang gỗ Jacob huyền thoại nối liền giữa Trái đất và thiên đường - một cấu trúc rung rinh với những nhánh dẹp và thẳng đứng mọc ra từ một đế chung.
Môi trường sống và phân bố
Jacob’s Ladder sponge thường sinh sống ở vùng biển có độ sâu từ 5 đến 30 mét, nơi ánh sáng mặt trời có thể xuyên qua nước để duy trì quá trình quang hợp của tảo đơn bào sống cộng sinh bên trong chúng. Loài này ưa chuộng các rạn san hô và đá ngầm với dòng chảy mạnh và ổn định, cung cấp oxy và thức ăn dồi dào cho chúng.
Phân bố của Jacob’s Ladder sponge trải rộng khắp các đại dương, bao gồm Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương và Đại Tây Dương. Ở Việt Nam, loài này được ghi nhận tại vùng biển ven bờ từ Quảng Ninh đến Kiên Giang.
Hình dạng và cấu trúc
Một trong những đặc điểm nổi bật nhất của Jacob’s Ladder sponge chính là hình dạng độc đáo như một chiếc thang. Các nhánh dẹp, thẳng đứng mọc ra từ một đế chung, tạo thành một cấu trúc rỗng ở giữa.
Bên ngoài, bề mặt bọt biển được bao phủ bởi một lớp vỏ cứng, thường có màu cam hoặc đỏ cam. Bên trong, bộ xương của Jacob’s Ladder sponge được tạo nên từ những spicules – các cấu trúc kim loại nhỏ – được sắp xếp theo hình mạng lưới phức tạp.
Bảng 1: Đặc điểm hình thái của Jacob’s Ladder sponge:
Đặc điểm | Mô tả |
---|---|
Hình dạng | Thang, nhánh dẹp thẳng đứng |
Màu sắc | Cam, đỏ cam |
Bề mặt | Nhám, có thể có các gai nhỏ |
Kích thước | 10-50 cm (chiều cao) |
Chế độ ăn và cách thức lấy thức ăn
Jacob’s Ladder sponge là loài động vật ăn lọc. Chúng sử dụng những lỗ nhỏ trên bề mặt cơ thể để hút nước biển vào, rồi lọc lấy các sinh vật phù du như tảo đơn bào, vi khuẩn và các mảnh vụn hữu cơ khác. Sau khi lọc lấy thức ăn, nước sẽ được thải ra ngoài qua một hệ thống ống dẫn đặc biệt.
Ngoài việc tự cung cấp thức ăn, Jacob’s Ladder sponge còn có mối quan hệ cộng sinh với tảo đơn bào sống trong tế bào của chúng. Tảo này sử dụng năng lượng mặt trời để quang hợp và tạo ra đường – nguồn năng lượng chính cho bọt biển.
Sinh sản
Jacob’s Ladder sponge là loài lưỡng tính, nghĩa là cá thể có cả bộ phận sinh dục nam và nữ. Chúng sinh sản theo hai cách: sinh sản hữu tính và sinh sản vô tính.
-
Sinh sản hữu tính: Bọt biển sẽ giải phóng trứng và tinh trùng vào nước. Trứng được thụ tinh bởi tinh trùng từ cá thể khác, sau đó phát triển thành ấu trùng bơi lơ lửng trong nước.
-
Sinh sản vô tính: Bọt biển có khả năng tạo ra những chồi nhỏ tách ra từ cơ thể mẹ và phát triển thành cá thể mới.
Vai trò sinh thái
Jacob’s Ladder sponge đóng một vai trò quan trọng trong hệ sinh thái biển, bao gồm:
-
Cung cấp môi trường sống cho các loài động vật nhỏ như cá, tôm và cua
-
Giúp lọc nước biển và loại bỏ các chất ô nhiễm
-
Là nguồn thức ăn cho một số loài động vật săn mồi
Bảo tồn
Hiện nay, Jacob’s Ladder sponge vẫn chưa được xếp vào danh sách các loài bị đe dọa. Tuy nhiên, sự suy thoái môi trường sống do ô nhiễm và biến đổi khí hậu có thể tác động đến sự sinh tồn của loài này.
Để bảo tồn Jacob’s Ladder sponge, cần thực hiện các biện pháp như:
-
Giảm thiểu ô nhiễm nước biển
-
Bảo vệ các khu vực rạn san hô và đá ngầm
-
Nghiên cứu thêm về sinh học và sinh thái của loài bọt biển này
Tương lai của Jacob’s Ladder Sponge
Jacob’s Ladder sponge là một ví dụ cho thấy sự đa dạng phong phú và kỳ diệu của thế giới tự nhiên. Loài này đã tồn tại hàng triệu năm, vượt qua nhiều biến động của môi trường.
Tuy nhiên, tương lai của loài bọt biển này phụ thuộc vào hành động của con người. Việc bảo vệ môi trường sống và duy trì sự đa dạng sinh học là chìa khóa để đảm bảo rằng Jacob’s Ladder sponge và các loài khác có thể tiếp tục tồn tại trong tương lai.